Evropski dan jezika se proslavlja svake godine na dan 26. septembra, u svim krajevima Evrope.
Ova inicijativa Saveta Evrope, započeta 2001. godine, posvećena je naglašavanju značaja svih evropskih jezika.
Ovim putem, 800 miliona Evropljana u 47 zemalja članica Saveta Evrope ohrabruje se da uči više jezika, u svim uzrastima, kako u školi tako i izvan nje.
Evropski dan jezika
Savet Evrope podržava višejezičnost u čitavoj Evropi, uz ubeđenje da je poznavanje više jezika jedan od puteva koji vode ka boljoj komunikaciji između različitih kultura i jedan od ključniih elemenata bogatog kulturnog i jezičkog nasleđa kontinenta.
Evropski dan jezika ustanovljen je tokom Evropske godine jezika 2001. godine i od tada se redovno obeležava u 47 država članica SE, među kojima je i Srbija, sa željom da ohrabri 800 miliona Evropljana da uče više jezika, kao i da upozori javnost o važnosti učenja jezika radi povećanja stepena plurilingvalizma i međukulturološkog razumevanja.
PRAVA KOJA SU GARANTOVANA U NAŠOJ ZEMLJI
Službena upotreba manjinskog jezika znači da pripadnik manjine može da koristi svoj jezik u vođenju upravnog postupka, sudskog spora, u postupku izdavanja dokumenata i službenih evidencija. Može i da glasa, to jest da dobije glasački materijal. Zagarantovano je i učenje jezika u školi. Neke zajednice imaju celokupno školovanje na maternjem, dok neke samo uče elemente sopstvenog jezika i kulture.
Čak i kada neka manjina ne čini 15 odsto stanovništva na teritoriji cele lokalne samouprave, može da ozvaniči upotrebu maternjeg u jednom naselju ili mesnoj zajednici, ako čini četvrtinu stanovnika.
Statutom Autonomne Pokrajine Vojvodine regulisano je da je, pored srpskog jezika i ćiriličkog pisma, u službenoj upotrebi u radu organa i organizacija Autonomne Pokrajine Vojvodine i mađarski, slovački, rumunski, rusinski i hrvatski jezik i njihova pisma – kažu u Kancelariji. – Ustav određuje da pripadnici nacionalnih manjina imaju pravo da na svom jeziku koriste ime i prezime, a Porodični zakon da roditelji mogu da traže da se ime deteta upiše u matičnu knjigu rođenih i na maternjem jeziku i pismu jednog ili oba roditelja.
Isto tako, tamo gde se manjinski jezik zvanično koristi, nalaze se dvojezične table sa nazivima naselja, ulica i institucija, javni natpisi, upozorenja…
Na teritoriji Srbije govori se 15 manjinskih jezika, od kojih deset ima i zvaničnu upotrebu – albanski, bosanski, bugarski, mađarski, romski, rumunski, rusinski, slovački, ukrajinski i hrvatski.
Evropski dan jezika
U većini država u Evropi postoje i regionalni ili manjinski jezici, od kojih su neki dobili i status službenog jezika. Zbog priliva migranata i izbeglica, Evropa je postala multilingvistička, pa se tako u samom Londonu govori oko 300 jezika – arapski, turski, kurdski, berberski, hindu, pendžabski…
Mnogi Evropljani govore samo jedan jezik, ali činjenica je i da najmanje jedna polovina svetskog stanovništva govori dva ili više jezika.
Dvojezičnost omogućava lakše učenje dodatnih jezika, poboljšava razmišljanje i pojačava kontakte sa drugim ljudima i njihovim kulturama, a omogućava i povoljniji ekonomski položaj, jer su ljudima koji govore nekoliko jezika poslovi dostupniji, a kompanije u kojima se govori više jezika su konkurentnije na tržištu.
Savet Evrope želi da promoviše bogatu jezičku i kulturološku raznolikost Evrope koja se mora sačuvati i pojačati, pa ohrabruje učenje jezika u školama ili izvan njih, tokom celog života, bilo da se radi o studiranju, potrebama profesije, mobilnosti, ili zbog zadovoljstva i razmene mišljenja.
