Nadežda Petrović je rođena u Čačku, 11. oktobra 1873. godine, gde su njeni roditelji bili na učiteljskoj službi. Zbog očevog posla i daljeg školovanja dece porodica se vratila u porodičnu kuću u Beogradu (1884). Uticaj likovnih pedagoga Antona Ažbea i Juliusa Ekstera, kao i umetničke klime zatečene u Minhenu (1898-1902), profilisali su njen slikarski put, pre svega otvorenost ka nemačkom
ekspresionizmu, tako da i nakon povratka u Srbiju pasionirano slika u maniru energičnog ekspresioniste. Radila je u školi, pisala o izložbama, događanjima u kulturi, politici, nastojeći da i na taj način doprinese napretku društva u celini.

Junakinje Prvog svetskog rata


Nadeždin društveni aktivizam započinje učešćem u osnivanju humanitarne organizacije Kolo srpskih sestara (1903), velikih poslova oko organizovanja Prve jugoslovenske umetničke izložbe (1904) i osnivanja prve likovne kolonije na Balkanu u Sićevu (1905). Puna entuzijazma odlazi na studijski boravak u Pariz (1910), ali su želju da svoj umetnički život veže za Pariz raspršile sporodične tragedije i nastupajući ratovi. Tokom balkanskih i Prvog svetskog rata (1912-1915), Nadežda Petrović je dobrovoljna bolničarka. Negujući ranjenike i brinući o obolelima od tifusa i sama obolevši umrla je 3. aprila 1915. godine u Vojnoj bolnici u Valjevu.

Šta sam mogla drugo da postanem ja Nadežda Petrović,
Dimitrijeva i Milevina kćer, do srpska slikarka,
kad umesto prve fotografije iz najranijeg detinjstva imam crtež …
Šta sam mogla da postanem nego rodoljubna Srpkinja,
jer je moja majka Mileva tako vaspitavala generacije đaka u Srbiji…
vodeći tim putem i celu porodicu našu.

Nadežda Petrović: Život i umetnost bez kompromisa

Bez obzira na sve teškoće koje je imala kao žena u vrtlogu burnih istorijskih događaja
i društvenih zbivanja balkanskih prostora, Nadežda Petrović je postala svojevrsni
predvodnik svega značajnog što se dešavalo u prvih petnaest godina prošlog veka –
izborila se za sopstvene stavove u umetnosti, zbližavala umetnike južnoslovenskog
prostora, radila na obrazovanju i emancipaciji boreći se sa tradicionalizmom i
predrasudama i na kraju dala život u borbi za čast i slobodu svog roda. Godinama
nakon prerane smrti Nadeždin umetnički rad potpuno je bio zasenjen altruizmom i
rodoljubljem toliko da se skoro isključivo njena ličnost percipirala kroz žrtvu
velike heroine!
Nadeždin pristup slici nesumnjiv je rezultat školovanja u  Minhenu i boravaka u
Francuskoj  i  Italiji , a stalni povratak tradicionalnoj Srbiji izražen je u vidu
tema koje nose predznak nacionalnog. U tom slikarstvu prepoznat je model
beskompromisnosti u svom modernizmu, što je postignuto odsustvom dopadljive slike

predela i naturalističkog detaljisanja. Razbijanjem strogog shematizma realističke
slike, koristeći pastuoznu fakturu i krajnje neuobičajen kolorit, srpsko slikarstvo
je približila evropskim pravcima … U tom trenutku patrijarhalna Srbija,
ograničena na svim poljima u vremenu društvenih, političkih i ratnih kriza,
apsolutno nije bila u stanju da prihvati beskompromisnost njenog slikarstva!
Mirjana Racković

Kulturna
Similar Posts